Van Kirazı
Kanada’da ıslah edilmiş, ağaçları yarı dik yayvan gelişen çok verimli bir çeşittir. Meyve şekli Bing çeşidi gibi yuvarlak- kalp şeklindedir. Diğer bir çok önemli çeşit için iyi bir dölleyicidir. Meyve orta irilikte, kısa saplı, dış kabuk parlak, koyu kırmızı renkli, meyve eti sert, sulu, gevrek ve orta kalitededir. Olgunlaşması Haziran ayının ikinci haftasıdır. Yola dayanımı iyi olmakla birlikte çatlamaya hassastır. Dölleyicileri; Lambert, Bing, Early Burlat, ve Vista çeşitleridir
İklim ve Toprak istekleri
Kirazlar; derin kumlu, tınlı topraklarda iyi gelişir. Havasız, drenajı iyi olmayan ağır bünyeli toprakları sevmez. Yapılacak toprak analizine göre anaç seçimi yapılmalıdır. Kiraz ağaçları kış dinlenme döneminde -25, -28 ºC ye kadar olan soğuklara dayanmakla birlikte çiçekler -2,3ºC’de, küçük meyveler ise -1 ºC de zarar görürler.
Akdeniz ve Ege bölgesinin sahil kesimleri hariç ülkemizin hemen, hemen tüm bölgelerinde kiraz yetiştirilebilir. 7,2ºC’ nin altında gerekli olan kış soğuklama süreleri çeşitlere göre toplam 700- 1400 saat arasında değişmektedir. Yazları çok sıcak geçen bölgelerde kirazlarda ikiz meyve oluşumu artmaktadır.
Anaç Kullanımı
Kirazlarda yabani kiraz (kuş kirazı) ve mahlep çöğürleri uzun yıllar anaç olarak kullanılmış ancak son yıllarda klon anaçları üzerine aşılı kiraz fidanlarının kullanımı ve klon anaçlarına olan talep hızla artmaktadır.
Almanya’da Gissen Araştırma Enstitüsünde geliştirilen Gisela serisi; 5, 6, 7 ve 12 anaçları, Fransa‘da geliştirilen Ma x Ma serisi, Weirot ve Tabel Edabriz, İtalya’da geliştirilen CAB 6P ve E–11 anaçlarının kullanımı hızla yaygınlaşmakla birlikte Mahalep SL-64, Cold ve Mazzart F-12/1 gibi kiraz anaçları üzerine aşılı fidanlara olan talep sürmektedir. Kireçli, kumlu tınlı toprak şartlarında ve kısıtlı sulama şartlarında Mahalep SL- 64, MaxMa anaçları ağır bünyeli topraklarda ise F 12 /1, CAB 6P, Geçirgen, derin toprak yapısına sahip sıcakların aşırı yükselmediği serin bölgelerde ise Gisela anaçları tercih edilmedir. .
Döllenme Biyolojisi
Kiraz çeşitlerinin önemli bir kısmı kendine kısır olup mutlaka uygun dölleyici çeşidin % 12-15 oranlarında bahçede bulundurulması gerekir. Yeterli ürün alınabilmesi için çiçeklenme dönemi bahçede 10 dekara 3–4 adet arı kovanı bulundurulmalıdır. Aşırı meyve tutması durumunda meyveler arzulanan büyüklüğe gelmeyecekleri için ağaçlarda gövde ve ana dallarda sarsma ve silkme yaparak meyvede seyreltme yoluna gidilir.
Önemli Çeşitler
Cristobalino, Early Burlat, Vista, Metron Premier, Metron Bigarreau, Larian, Noir De Guben, Stella, Van, Bing, Lapins, Bigarreau Gaucher, Noble, 0900 Ziraat, Metron Late, Starks Gold, Sweet Heart, Sun Burst, Ferrovia, Gorgia, Hedelfinger, Kordia, Lambert, Noble, Regina, Techloven’ dir.
Son yıllarda geliştirilen kendine verimli çeşitler ise; Stella, Celeste, Isabelle, Lapins, Sunburst, Sweethart ve New Star’dır. Ülkemizde en fazla yetiştirilen ve ihraç edilen kiraz çeşidi 0900 Ziraat olup bu çeşitte istenilen miktarda ve kalitede ürün alınabilmesi için mutlaka Starks Gold, Lambert, Metron Late ve Bigarreau Gaucher, gibi çeşitlerin dölleyici olarak dikilmesi gereklidir.
Dikim Mesafeleri ve Terbiye sistemleri
Kirazlar çöğür anaçları üzerinde 6x6m ve 6x5m mesafelerinde, klon anaçları üzerinde ise 6×4 m, 5x3m Gisela 5 anacına aşılı fidanlarda ise 4x3m aralık ve mesafelerinde dikilmelidir. Bodur ve yarı bodur kiraz anaçları üzerine aşılı fidanlarla kurulan bahçelerde dekara 50-85 adet kiraz fidanı dikilebilmektedir. Bırakılacak aralıklarda topraktaki organik madde miktarı uygulanacak terbiye sistemi ve arazinin meyli de etkilidir
Kirazlar dikine büyüme eğiliminde oldukları için ana dalların yanlara doğru açılması gereklidir. Modifiye lider terbiye bu amaca en uygun terbiye sistemdir. Bu sistemin dikimden itibaren ilk 4 yılda oluşturulması zorunludur. Yeterli budamanın yapılmaması meyvelerin küçük kalmasına ve ağacın dikine büyümesine neden olur.
Hastalık ve Zararlılar
Kirazlarda, Kök Kanseri, Bakteriyel Kanser, Monilya gibi hastalıklar Yaprak Büken, Kiraz sineği önemli zararlılar arasında yer almaktadır.
ZİYARETÇİ YORUMLARI
BİR YORUM YAZIN